Assistentiewoningen of bestendigen van groene ruimte?

20 Juni 2020

Assistentiewoningen of bestendigen van groene ruimte?

De vraag hoe onze toekomstige zorgverlening er zal gaan uitzien is ook in Affligem zeer actueel. Het aantal hulp- en zorgbehoevenden zal nog verder blijven stijgen en daarmee ook de kost voor de ouderenzorg.

De keuze tussen assistentiewoningen en het bestendigen van de bestaande groene ruimte is lastig. De gemeente moet beslissen omdat er een nieuw aangepaste aanvraag is, voor een omgevingsvergunning, voor het bouwen van assistentiewoningen. Het gaat concreet om de zone naast het Hof ter Saele, gelegen tussen de Kasteelstraat en de Diepestraat.

Luchtfoto van de actuele situatie

Historisch beeld (Ferraris kaart 1771-1778)

 

Dit stukje groen vormt een deel van de Okeibeekvallei en verbindt de omgeving van de pastorij met het lager gelegen valleigebied. Met het woonzorgcentrum op wandelafstand lijkt de ligging ideaal voor de creatie van assistentiewoningen. Daar tegenover staat de afstand tot de lokale economie, met de winkels geconcentreerd rond de Brusselbaan is de ligging meteen minder gunstig. De woningen zijn gericht naar ouderen met een bewaarde zelfredzaamheid, vlot bereikbare voorzieningen zijn dan ook essentieel om isolatie van bewoners te vermijden. 

Voor Groen Affligem is een ‘echte’ keuze dan ook niet mogelijk. De beoogde zone leent zich zeer goed voor de ontwikkeling van een parkzone, die eveneens past binnen de bestemming als zone van openbaar nut. De opwaardering van Okeibeek kan samengaan met het bewaren van de bestaande rijen knotbomen en de ontwikkeling van een groene ruimte waar buurtbewoners gebruik kunnen van maken. Het zou ook een antwoord bieden op de afwezigheid van natuurlijke speelruimte in dit deel van onze gemeente. Plus: het kan een meerwaarde zijn voor de bewoners van het woonzorgcentrum.

Met toenemende aandacht voor kernverdichting, is de creatie van een parkzone ook essentieel om de leefbaarheid van onze dorpskern te bewaren. Dit alles zou idealiter kaderen in een bredere visie op ruimtelijke planning.

Uiteraard hebben we als Groene partij ook oog voor de nood aan ouderenzorg. De vraag hoe onze toekomstige zorgverlening er zal gaan uitzien is ook in Affligem zeer actueel. Het aantal hulp- en zorgbehoevenden zal nog verder blijven stijgen en daarmee ook de kost voor de ouderenzorg. De zorgfactuur dreigt verder op te lopen voor de gebruiker, vooral kwetsbare mensen en mensen met een lager inkomen zullen hiervan de eerste slachtoffers zijn. Ons antwoord op de toenemende zorgvraag luidt: buurtgerichte zorg.

Een actieve zorgzame buurt, het toekomstmodel ook in Affligem

Buurtgerichte zorg is het duurzame antwoord op deze uitdagingen. Door radicaal in te zetten op actieve samenwerking op lokaal vlak kan de hulp- en zorgverlening efficiënter georganiseerd worden. Voldoende ontmoetingsplaatsen, activiteiten voor iedereen, aangepaste woningen, stimuleren van spontane solidariteit en het bundelen van het professioneel hulp- en zorgaanbod vormen de basis voor een zorgzame buurt. Integratie van zorg- en dienstverlening biedt ook de mogelijkheid om de focus te verleggen naar preventieve zorg.

In een zorgzame buurt kunnen ouderen en zorgbehoevenden comfortabel in hun huis of vertrouwde omgeving blijven wonen. Het is een buurt waar jong en oud samen leven, waar bewoners elkaar kennen en helpen, waar zorgbehoevenden personen en mantelzorgers ondersteuning krijgen en waar zorggarantie en zorgcontinuïteit geboden wordt (Verté et al, 2016). Ze versterken de sociale banden binnen een straat, buurt, gemeenschap.

Op lokaal niveau vormen de eerstelijnszones meteen de uitgelezen kans om ook deze radicale omslag in hulp- en zorgverlening te realiseren. Zo bouwen we aan een warme en zorgzame samenleving, waar iedereen de hulp en zorg krijgt die hij verdient. Dit is dan meteen ook een warme oproep om te investeren in een brede eerstelijn, het stimuleren van informele zorg en het ontwikkelen van actieve zorgzame buurten. Zo investeren we in de zorg van de toekomst.

Een kritische noot bij assistentiewoningen

Het beoogde gebied is ingekleurd als ruimte van openbaar nut. Wat betekent dat je hier niet klassiek kan bebouwen. Om die reden worden er in heel Vlaanderen nu assistentie woningen in deze zones gebouwd door projectontwikkelaars. De assistentiewoning is een aangepaste woning die toelaat om zelfstandig te blijven wonen. Dit door aanpassingen in de woning, het voorzien van een aantal gemeenschappelijke diensten, een inplanting op wandelafstand van winkels, banken, postkantoor, bib, ... Het is evenwel geen vorm van sociaal wonen, de huurprijs of verkoopprijs van de woning is vrij te bepalen.

Groen Affligem stelt zich de vraag op welke manier je kunt garanderen dat:

  • deze woningen ook effectief door hulpbehoevende ouderen gaan bewoond worden;
  • aan welke prijs ze verkocht of verhuurd zullen worden, of dit betaalbaar zal zijn voor onze ouderen uit Affligem.

Of samengevat: hoe kunnen we de maatschappelijke meerwaarde garanderen en vermijden dat we gaan van openbaar nut naar private winst. Het omvormen van deze zone tot een parkgebied heeft alvast het voordeel dat de maatschappelijke meerwaarde duidelijk is en we die garantie niet overlaten aan een private projectontwikkelaar.

Call to action

Groen Affligem roept het lokale bestuur op om:

1. de beoogde bouwzone voor assistentiewoningen om te vormen tot een parkzone voor buurtbewoners;
2. werk te maken van een visie op de ruimtelijke planning binnen Affligem, die een antwoord biedt op actuele en toekomstige noden;
3. te investeren in de zorg van de toekomst door het ontwikkelen van zorgzame actieve buurten.